ایرانی ها چقدر سپرده بانکی دارند؟

خبرگزاری تسنیم ، تازه ترین داده های منتشر شده توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که تا پایان اسفند ماه 1403، مجموع مانده سپرده های بانکی کشور به عدد قابل توجه 13525 هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم نسبت به اسفند 1402 رشدی چشمگیر را تجربه کرده و گویای روند ادامه دار افزایش نقدینگی در شبکه بانکی است.

رتبه بندی استان ها از نظر مانده سپرده ها

تازه ترین آمار بانک مرکزی درباره مانده سپرده ها و تسهیلات ریالی و ارزی نظام بانکی در پایان سال 1403 نشان می دهد که تمرکز منابع مالی در استان تهران به شکل نگران کننده ای بالا رفته و نابرابری منطقه ای در توزیع این منابع همچنان ادامه دارد.

تهران به تنهایی نزدیک به 60 درصد سپرده های بانکی کشور و بیش از 62 درصد کل تسهیلات اعطایی را در اختیار دارد؛ در حالی که برخی استان ها سهمی کمتر از یک درصد از کل منابع بانکی را جذب کرده اند.

بر اساس گزارش رسمی بانک مرکزی، مانده کل سپرده های ریالی و ارزی شبکه بانکی کشور تا پایان اسفند 1403 به 13525 هزار میلیارد تومان رسیده است. از این رقم، 8074 هزار میلیارد تومان مربوط به استان تهران است که معادل 59.7 درصد کل سپرده ها را تشکیل می دهد.

یکی از علل مهم بالا بودن رقم تسهیلات و سپرده ها در استان تهران، مربوط به استقرار دفاتر مرکزی بسیاری از شرکت ها و موسسات تولیدی سایر استان ها در استان تهران ذکر شده؛ به طوری که عمده فعالیت های بانکی آنها از طریق شعب بانک ها و موسسات اعتباری استان مذکور (تهران) انجام می شود.

در حوزه تسهیلات نیز، مانده کل تسهیلات اعطایی بانک ها (اعم از جاری و غیرجاری) در پایان سال گذشته به 10678 هزار میلیارد تومان رسیده است که از این میزان نیز، 6621 هزار میلیارد تومان یعنی 62 درصد آن در استان تهران متمرکز شده است.

این درحالی است که استان کهگیلویه و بویراحمد تنها 35.9 هزار میلیارد تومان سپرده بانکی دارد؛ معادل کمتر از 0.3 درصد از کل کشور.

استان ایلام نیز فقط 41 هزار میلیارد تومان مانده سپرده داشته است. در مقابل، تهران به تنهایی بیش از مجموع 20 استان کشور سپرده جذب کرده است.

بر اساس آمار رسمی بانک مرکزی، در میان 31 استان کشور 10 استان دارای بالاترین مانده سپرده بانکی (هزار میلیارد تومان):

تهران – 8074٫723 خراسان رضوی – 557٫998 اصفهان – 543٫857 فارس – 389٫436 آذربایجان شرقی – 344٫044 مازندران – 286٫454 البرز – 278٫094 گیلان – 227٫354 یزد – 203٫598 خوزستان – 198٫936

این 10 استان در مجموع بیش از 11500 هزار میلیارد تومان از سپرده های کل کشور را در اختیار دارند؛ معادل 85 درصد از کل مانده سپرده ها.

5 استان با کمترین مانده سپرده بانکی:

کهگیلویه و بویراحمد – 35٫917 ایلام – 41٫038 خراسان جنوبی – 49٫508 سمنان – 54٫977 چهارمحال و بختیاری – 62٫877

مجموع سپرده این پنج استان کمتر از 2 درصد از کل کشور است

تحلیل نابرابری منطقه ای

شکاف مالی عمیق میان استان ها در مانده سپرده ها، مسئله ای است که می تواند تأثیر مستقیمی بر رشد اقتصادی منطقه ای، سرمایه گذاری های داخلی، و عدالت مالی داشته باشد. استان هایی مانند کهگیلویه و بویراحمد، ایلام و خراسان جنوبی نه تنها از نظر جمعیت، بلکه از نظر سهم در جذب منابع بانکی نیز بسیار پایین تر از میانگین ملی قرار دارند.

کارشناسان معتقدند این شکاف می تواند به دلیل ترکیبی از عوامل زیر باشد:

تفاوت در سطح درآمد و تولید ناخالص استانی تمرکز شرکت های بزرگ اقتصادی و دولتی در برخی مناطق کمبود شبکه مؤثر بانکی در استان های محروم مهاجرت سرمایه به استان های مرکزی و کلان شهرها

پیشنهاد سیاستی

بررسی ها نشان می دهد که برای توسعه متوازن اقتصادی در کشور، باید سهم مناطق محروم از منابع بانکی افزایش یابد. از جمله سیاست های قابل پیگیری:

الزام بانک ها به حفظ درصدی از منابع جذب شده در استان محل توسعه زیرساخت های بانکی دیجیتال و فیزیکی در استان های با سهم پایین ایجاد مشوق های مالیاتی و اعتباری برای سرمایه گذاری در استان های کم برخوردار نظارت و تنظیم گری دقیق تر بر نحوه تخصیص سپرده ها و تسهیلات در سطح ملی

طبق این گزارش؛  تا پایان سال 1403، کل مانده سپرده های بانکی کشور به بیش از 13500 هزار میلیارد تومان رسیده که بخش عمده ای از آن در دست چند استان محدود است. این نابرابری در توزیع منابع، زنگ خطری برای رشد نامتوازن و شکاف های منطقه ای در کشور است. بازنگری در سیاست های تخصیص منابع بانکی، ضرورتی انکارناپذیر برای پیشرفت عادلانه و پایدار اقتصادی محسوب می شود.

انتهای پیام/